Archeologia duszy

Sen o przodkach [grafika - Irmina Kot]Mit, legenda, baśń, przypowieść, symbol a nawet przysłowie czy toast są psychologicznymi drogowskazami pomagającymi odnaleźć się w labiryncie współczesnego świata. Patrząc na nie od tej strony stajemy się archeologami duszy przekopującymi się przez jej warstwy osadzone w strukturze czasu i miejsca. Śledząc ich główne wątki odkrywamy własną tożsamość.

Pan przecież wie, gdzie jest ukryty ten inny świat, którego pan szuka, i wie pan, że jest to świat pańskiej własnej duszy. Tylko w pańskim wnętrzu żyje ta inna rzeczywistość, za którą pan tęskni. Nie mogę panu dać niczego, co by nie istniało już w panu, nie mogę panu otworzyć innej galerii obrazów prócz galerii pańskiej duszy. Nie mogę panu dać niczego prócz sposobności, bodźca i klucza. Pomagam panu ujawnić jego własny świat, to wszystko.
– Hermann Hesse, Wilk stepowy

Przysłowia gruzińskie

Aby poznać człowieka, trzeba zostać jego towarzyszem podróży.
Biada temu, kto uciekł; biada również temu, kto nie uciekł.
Bogactwo rodziny tym się mierzy, że pies i kot tłuste tam chodzą.
Bród pochwal dopiero po wyjściu na brzeg.
Chęć to połowa wykonanego dzieła.
Chmurny dzień wydawał się pannie młodej porankiem.
Choćbyś założył osłu siodło, nie przemieni się w konia.
Cierpliwość jest kluczem do raju.
Co człowiek sam sobie zrobi, tego najgorszy wróg nie potrafi mu zrobić.
Co trzeźwy ma na myśli, to pijany na języku.
Co wiatr przyniósł, to i wiatr zabierze.
Co, Dawidzie, zyskasz sobie, wszystko dzięki twojej głowie.
Czas króluje, a nie królowie.
Czyż każdy, kto nosi spodnie, godny jest miana mężczyzny?
Człowiek biernie poddający się losowi zemrze w niewoli.
Człowiek jest dla człowieka lekarstwem.
Człowiek mądry, lecz nieuczony, jest jak skuty lew.
Człowieka strzała zabija, lecz winowajcą jest strzelec.
Dla głuchych dwa razy nie biją w dzwony.
Dla tępego człowieka wszystko jedno, czy tu będzie, czy w Bagdadzie.
Do snu nie potrzeba wezgłowia.
Dobremu mówcy potrzebny jest dobry słuchacz.
Dobroć głupiego człowieka przynosi mało pożytku.
Dom kłamcy spalił się i nikt w to nie uwierzył.
Dopóki marzec przed tobą, nie chwal, ani też nie gań zimy.
Dopóki piec gorący, dopóty wrzucaj weń chleby.
Drzewo się nie przewróci od jednego ciosu.
Dziki bez nie zrodzi winnego grona.
Gatunek drzewa poznaje się po owocu.
Gdy proszą cię o chleb, nie dawaj kamienia.

Archeologia duszy

Gruzińskie toasty, bajki i przypowieści, baśnie, mity i legendy

Archeologia duszy - spis treści

Poezja gruzińska

Szła Nino przez góry

Siwe szczyty otulał mgły mlecznej aksamit,
Każdej róży pąk pełny rozkwitał w dolinie,
A gdy Dżawacheti okryte śniegami,
A w lasach huragany wyjące straszliwie...

Spis rozdziałów

Baśnie, mity i legendy gruzińskie

Baśnie, mity i legendy gruzińskie [Wieża - grafika Ewa Łazowska]

Od dawien dawna baśnie, mity czy legendy tworzą pomosty między świadomością a nieświadomością, między minionym a współczesnym. To one budują nasze psychologiczne struktury wewnętrzne nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy. Pomagają oswoić świat, w którym żyjemy, poprzez wplatanie w wątek opowieści uniwersalnych zasad.

Bajki i przypowieści gruzińskie

Bajki i przypowieści gruzińskie, opowieści narodów Kaukazu

Gruzja przez samo swoje położenie geograficzne w kaukaskim tyglu kulturowym miała wspaniałą możliwość czerpania z pełnego różnorodności folkloru zamieszkujących bądź przetaczających się przez nią grup etnicznych i religijnych. Bajki i przypowieści to jedne z opowieści bez granic przekazujące ludzką mądrość poprzez proste prawdy i zasady.

Toasty gruzińskie

Obraz Niko Pirosmaniego Feast of Three Noblemen

Gruziński toast jest sztuką i to sztuką, w pełni tego słowa znaczeniu. Może być przypowieścią, opowieścią, bajką, wspomnieniem, poezją, anegdotą – od pomysłowości i fantazji mówiącego zależy czy toast porwie za serce, rozbawi, skłoni do refleksji.

Poezja gruzińska

Poezja gruzińska [na rycinie Shota Rustaveli - gruziński poeta z XII wieku]

W duszy wrażliwego człowieka jest przestrzeń na poezję. Na rym i rytm, na spojrzenie spod przymrużonych oczu lub przez woal wyobraźni na rzeczywistość. Powoli odkrywam gruzińską poezję, wsłuchuję się w chrapliwe brzmienie recytowanych wierszy. Przemawia do mnie melodyką choć słów jeszcze nie rozumiem.

Świat symboli

Borjgali - gruziński symbol słońca [grafika - Adam Bińkowski]

Greckie słowo sýmbolon oznaczało kiedyś niewielki, rozłamany na pół podczas zawierania umowy, przedmiot z gliny, kości, drewna lub metalu. Owe połówki tabliczki lub pierścienia stanowiły znak rozpoznawczy. Czasownik symbállo oznaczał “zbieram” lub “porównuję, składam, łączę”. W tej części Archeologi duszy my też będziemy składać, zbierać i łączyć obrazy, znaki i symbole z ich nie zawsze uświadamianymi znaczeniami.