Indeks kulinarny: cebula

Kulinarne

Przy robieniu lobio warto ugotować więcej fasoli, przyda się kolejnego dnia na lobiani, czyli niby chaczapuri z fasolową pastą. Piszę “niby” gdyż można spotkać pod nazwą lobiani bułeczki, placki i bagietki, które łączy jedno – owa fasolowa pasta.

Lobiani - nadziewane, fasolowe placki jak chaczapuri

Powyżej 2 tysięcy metrów choć ciężko z owocami, to warzyw może być pod dostatkiem. Wystarczy wybrać takie odmiany, które chłodów i krótkiego okresu wegetacyjnego się nie boją. Do nich należą różne odmiany buraka liściowego.

Burak liściowy z Uszguli - składnik swańskiej sałatki Leli

Szeczamandi to rodzaj gruzińskich, wegetariańskich zup bez warzyw w kawałkach i kasz. Często z dużą ilością cebuli, czosnku, mięty, pokrzywy, estragonu, liści selera i pietruszki.

Shechamandi - wegetariańska zupa gruzińska z pora (przepis)

Bakłażan jest najważniejszy, potem pomidory, cebula i zielenina. Ziemniaki i papryka doproszone do towarzystwa. A potem cierpliwie i bez pośpiechu.

Ajapsandali - gruzińska potrawka warzywna

Ta warzywna zupa w pełni oddaje polityczny klimat Gruzji. Przyszła razem z Rosjanami i główne komponenty pozostały niezmienne. Za to w dodatkach “hulaj duszo!” – wszystko się zmieści co fantazja gruzińskiej gospodyni podsunie.

Ruski barszcz warzywny wg przepisu Mery

Od pierwszego momentu, gdy usłyszałam nazwę tej potrawy byłam nią zachwycona. Powtarzałam ją bez przerwy uwiedziona melodyjnością. W jej nazwie kryła się różnorodność, szczypta nieładu, okruch chaosu i niespodzianka.

Cziżi-biżi - jajeczny miszmasz - potrawa kuchni gruzińskiej

Posiłek jest skromny i smakowity – wielki kocioł aromatycznych ziemniaków, jakieś pozostałości z wczorajszego dnia, zielenina do zagryzania, woda do popicia...

Ziemniaki z cebulą i zieleniną

Tolma to potrawa, której pochodzenie nie jest pewne. Najczęściej robiona jest z nadzieniem ryżowo-mięsnym, ale można też zrobić wersję wegetariańską. Taką zrobiła dla nas Żużuna dodając do ryżu dużo zieleniny. Robienie tolmy to prosta, choć żmudna praca...

Historie kulinarne: Tolma (sarma) wegetariańska z ryżem

Koniec jesieni i niedługo zacznie się zima. Dla mieszkańców górskich wiosek Adżarii oznacza to zasypane i nieprzejezdne drogi. W wioskach nie ma sklepów a w miasteczkach jest ich niewiele i słabo zaopatrzone.

Reportaż z Gruzji: Spiżarnia w górskiej wiosce Adżarii

Chinkali to jedna z najbardziej znanych potraw gruzińskich obok chaczapuri i szaszłyków. W każdym miasteczku są domy chinkali a na niemal każdej imprezie rodzinnej obowiązkowo pojawiają się na stole. Wegetariańska odmiana chinkali robiona jest z grzybami...

Potrawa gruzińska z grzybów - soko-khinkali u Lii w Akhaltsikhe

Cóż oznacza słowo faszerować? Znaczy: pakować, umieszczać, wkładać, ładować, napełniać, nadziewać, wlewać, wsypywać, wypełniać czymś... I właśnie to będziemy robić z bakłażanem. :-)

Bakłażany faszerowane ryżem z warzywami - potrawa kaukaska

Lobio – to jedna z najbardziej znanych i popularnych gruzińskich potraw. Każdy, kto był w Gruzji, na pewno jadł lobio. A jak się zbierze kilku, którzy byli i jedli, to rozpocznie się dyskusja jak je robić i jaki jest jego prawdziwy smak.

Lobio z czerwonej fasoli - tradycyjna potrawa gruzińska

W tym przepisie zamiast papryki mogłoby się znaleźć mnóstwo innych warzyw a i papryka wcale nie musi być zielona. Gwoździem programu jest sos orzechowy, z którym te wszystkie warzywa nabierają duszy i wykwintnego smaku. Zaś w samej potrawie jest jedna ciekawostka...

Papryka gotowana po gruzińsku w sosie orzechowym

Kotlety fasolowe (mogą być też z bobu, soczewicy lub warzyw) to danie dawniej ściśle związane z częstymi postami w kościele prawosławnym, gdy mięso trzeba było zastępować innymi produktami.

Kotlety fasolowe wegetariańskie po gruzińsku

Czasami potrawa może być inspiracją do kulinarnego wścibiania nosa w historię cywilizacji. Tym razem zapraszamy do podglądania bobowatych i oczywiście do przyrządzenia gruzińskiej sałatki z czerwonej fasoli.

Kirkazhi - gruzińska sałatka fasolowa z sosem orzechowo-czosnkowym

Pewna znajoma artystka-kucharka powiedziała, że sekretem smaku potrawy są składniki, procedura i stan emocjonalny, w którym ją robimy. A miłość do tego co czynimy jest najwspanialszą przyprawą. Przez chwilę zwolnij i poczuj smak potrawy, którą jesz i życia, którym żyjesz...

Fasola czerwona podsmażana po gruzińsku

Bakłażany i orzechy to popularne składniki potraw gruzińskich. Dokładając do nich jeszcze trochę kreatywności i wykorzystując to, co jest akurat pod ręką, można stworzyć całkiem sporo smacznych potraw. A jak wybierać bakłażana, żeby był dobry...

Bakłażany w pomidorach po gruzińsku

Przepis pochodzi z “Książki antykucharskiej” Heleny Amiradżibi, w której taką sałatkę przyrządzał Irakli, syn literata Sandra Kanczeli. Sama książka luźno nawiązuje do tematyki kulinarnej, która stanowi jedynie pretekst do pokazania Gruzji z czasów Berii i Stalina, z czasów dzieciństwa i młodości autorki.

Sałatka buraczana Heleny Amiradżibi

Zielona fasolka jest w Gruzji popularna i chętnie jedzona, choć w zupełnie innych zestawieniach niż w Polsce. Zamiast chrupiącej, tartej bułki zrumienionej na maśle jest cebula, pomidory, papryka a do tego świeża kolendra, bazylia, mięta oraz orzechy – powszechne dodatki w kuchni gruzińskiej.

Wariacja z zielonej fasolki szparagowej po gruzińsku

Z Chin i Indii przez Azję Mniejszą zrobił wycieczkę do Afryki, a następnie do Europy i Ameryki. Wielki, fioletowy podróżnik – bakłażan! Co prawda może mieć skórkę oprócz fioletowej także żółtą, zieloną, białą, pomarańczową, marmurkową, jednakże w środku jest zawsze biały.

Bakłażanowe krążki z sosem orzechowym i papryką - potrawa kuchni gruzińskiej

Przepis prosty, składniki niedrogie, kolor wspaniały, smak wytworny. A jak czerwona kapusta trafiła do Gruzji dokładnie nie wiadomo, chociaż wszystko wskazuje na to, że jej praprzodek jarmuż w świat wywędrował z Kolchidy.

Sałatka z duszonej czerwonej kapusty po gruzińsku

W gruzińskiej kuchni są dziesiątki a może i setki potraw z bakłażanów. Z gotowanych, duszonych, pieczonych, grillowanych, łączonych z różnymi zestawami przypraw. Bakłażany z jajkami to taka jakby bakłażanowa jajecznica.

Bakłażany zapiekane z jajkiem (potrawa wegetariańska)

Czy jest coś popularniejszego od jajecznicy? I łatwiejszego? Jest prosta nawet dla zupełnych kuchennych analfabetów i zawsze się uda. Wersja gruzińska różni się od naszej rodzimej dodanymi orzechami i zapiekaniem.

Jajecznica z orzechami po gruzińsku (potrawa wegetariańska)

W postnej, czyli wegetariańskiej kuchni gruzińskiej, jest sporo potraw z grzybów – grzyby duszone z jajkami, ze śmietaną, z masłem, z orzechami, smażone, zapiekane w “kiecy”, podsmażane, opiekane nad rozżarzonymi węgielkami a nawet chinkali z grzybów – rarytas dla tych, którzy mięsa nie preferują.

Soko-suluguni - grzyby zapiekane z serem (gruzińska potrawa wegetariańska)

W Kachetii a także w rejonie Rustawi i Gori powstały duże plantacje pieczarek, więc pora na gruzińską potrawę z pieczarek. Jej “gruzińskość” przejawia się głównie w dodatku orzechów i octu winnego.

Pieczarki z orzechami po gruzińsku (przepis)

Czego z fasoli zrobić nie można? Są potrawy na ciepło i na zimno, zupy, zakąski i kotlety a nawet ciasto na słodko i to po gruzińsku. Jest też prosta i smaczna pasta fasolowa do zrobienia w 10 minut, jeśli ma się ugotowaną fasolę.

Gupta - pasta z czerwonej fasoli (gruzińska przystawka wegetariańska)

Ziemniaki nie są tradycyjnym warzywem gruzińskim, jednakże i tam, od momentu przywiezienia z Ameryki, podbijały tradycyjną kuchnię stając się elementem składowym wielu potraw.

Kaurma z ziemniaków - gruzińska potrawa wegetariańska

Pchali to sałatka tak internacjonalna jak i sama Gruzja. W Gruzji, na obszarze jednej piątej Polski, żyje kilkanaście grup narodowościowych a pkhali można zrobić z najprzeróżniejszych warzyw, których w Gruzji jest również dostatek.

Pchali (pxali, pkhali) szpinakowo-porowe - potrawa gruzińska

Kulinarne a-z

Bakłażan jest najważniejszy, potem pomidory, cebula i zielenina. Ziemniaki i papryka doproszone do towarzystwa. A potem cierpliwie i bez pośpiechu.

Ajapsandali - gruzińska potrawka warzywna

Z Chin i Indii przez Azję Mniejszą zrobił wycieczkę do Afryki, a następnie do Europy i Ameryki. Wielki, fioletowy podróżnik – bakłażan! Co prawda może mieć skórkę oprócz fioletowej także żółtą, zieloną, białą, pomarańczową, marmurkową, jednakże w środku jest zawsze biały.

Bakłażanowe krążki z sosem orzechowym i papryką - potrawa kuchni gruzińskiej

Cóż oznacza słowo faszerować? Znaczy: pakować, umieszczać, wkładać, ładować, napełniać, nadziewać, wlewać, wsypywać, wypełniać czymś... I właśnie to będziemy robić z bakłażanem. :-)

Bakłażany faszerowane ryżem z warzywami - potrawa kaukaska

Bakłażany i orzechy to popularne składniki potraw gruzińskich. Dokładając do nich jeszcze trochę kreatywności i wykorzystując to, co jest akurat pod ręką, można stworzyć całkiem sporo smacznych potraw. A jak wybierać bakłażana, żeby był dobry...

Bakłażany w pomidorach po gruzińsku

W gruzińskiej kuchni są dziesiątki a może i setki potraw z bakłażanów. Z gotowanych, duszonych, pieczonych, grillowanych, łączonych z różnymi zestawami przypraw. Bakłażany z jajkami to taka jakby bakłażanowa jajecznica.

Bakłażany zapiekane z jajkiem (potrawa wegetariańska)

Przepis prosty, składniki niedrogie, kolor wspaniały, smak wytworny. A jak czerwona kapusta trafiła do Gruzji dokładnie nie wiadomo, chociaż wszystko wskazuje na to, że jej praprzodek jarmuż w świat wywędrował z Kolchidy.

Sałatka z duszonej czerwonej kapusty po gruzińsku

Od pierwszego momentu, gdy usłyszałam nazwę tej potrawy byłam nią zachwycona. Powtarzałam ją bez przerwy uwiedziona melodyjnością. W jej nazwie kryła się różnorodność, szczypta nieładu, okruch chaosu i niespodzianka.

Cziżi-biżi - jajeczny miszmasz - potrawa kuchni gruzińskiej

Pewna znajoma artystka-kucharka powiedziała, że sekretem smaku potrawy są składniki, procedura i stan emocjonalny, w którym ją robimy. A miłość do tego co czynimy jest najwspanialszą przyprawą. Przez chwilę zwolnij i poczuj smak potrawy, którą jesz i życia, którym żyjesz...

Fasola czerwona podsmażana po gruzińsku

Czego z fasoli zrobić nie można? Są potrawy na ciepło i na zimno, zupy, zakąski i kotlety a nawet ciasto na słodko i to po gruzińsku. Jest też prosta i smaczna pasta fasolowa do zrobienia w 10 minut, jeśli ma się ugotowaną fasolę.

Gupta - pasta z czerwonej fasoli (gruzińska przystawka wegetariańska)

Czy jest coś popularniejszego od jajecznicy? I łatwiejszego? Jest prosta nawet dla zupełnych kuchennych analfabetów i zawsze się uda. Wersja gruzińska różni się od naszej rodzimej dodanymi orzechami i zapiekaniem.

Jajecznica z orzechami po gruzińsku (potrawa wegetariańska)

Ziemniaki nie są tradycyjnym warzywem gruzińskim, jednakże i tam, od momentu przywiezienia z Ameryki, podbijały tradycyjną kuchnię stając się elementem składowym wielu potraw.

Kaurma z ziemniaków - gruzińska potrawa wegetariańska

Czasami potrawa może być inspiracją do kulinarnego wścibiania nosa w historię cywilizacji. Tym razem zapraszamy do podglądania bobowatych i oczywiście do przyrządzenia gruzińskiej sałatki z czerwonej fasoli.

Kirkazhi - gruzińska sałatka fasolowa z sosem orzechowo-czosnkowym

Przy robieniu lobio warto ugotować więcej fasoli, przyda się kolejnego dnia na lobiani, czyli niby chaczapuri z fasolową pastą. Piszę “niby” gdyż można spotkać pod nazwą lobiani bułeczki, placki i bagietki, które łączy jedno – owa fasolowa pasta.

Lobiani - nadziewane, fasolowe placki jak chaczapuri

Lobio – to jedna z najbardziej znanych i popularnych gruzińskich potraw. Każdy, kto był w Gruzji, na pewno jadł lobio. A jak się zbierze kilku, którzy byli i jedli, to rozpocznie się dyskusja jak je robić i jaki jest jego prawdziwy smak.

Lobio z czerwonej fasoli - tradycyjna potrawa gruzińska

Pchali to sałatka tak internacjonalna jak i sama Gruzja. W Gruzji, na obszarze jednej piątej Polski, żyje kilkanaście grup narodowościowych a pkhali można zrobić z najprzeróżniejszych warzyw, których w Gruzji jest również dostatek.

Pchali (pxali, pkhali) szpinakowo-porowe - potrawa gruzińska

W Kachetii a także w rejonie Rustawi i Gori powstały duże plantacje pieczarek, więc pora na gruzińską potrawę z pieczarek. Jej “gruzińskość” przejawia się głównie w dodatku orzechów i octu winnego.

Pieczarki z orzechami po gruzińsku (przepis)

Kotlety fasolowe (mogą być też z bobu, soczewicy lub warzyw) to danie dawniej ściśle związane z częstymi postami w kościele prawosławnym, gdy mięso trzeba było zastępować innymi produktami.

Kotlety fasolowe wegetariańskie po gruzińsku

Ta warzywna zupa w pełni oddaje polityczny klimat Gruzji. Przyszła razem z Rosjanami i główne komponenty pozostały niezmienne. Za to w dodatkach “hulaj duszo!” – wszystko się zmieści co fantazja gruzińskiej gospodyni podsunie.

Ruski barszcz warzywny wg przepisu Mery

Przepis pochodzi z “Książki antykucharskiej” Heleny Amiradżibi, w której taką sałatkę przyrządzał Irakli, syn literata Sandra Kanczeli. Sama książka luźno nawiązuje do tematyki kulinarnej, która stanowi jedynie pretekst do pokazania Gruzji z czasów Berii i Stalina, z czasów dzieciństwa i młodości autorki.

Sałatka buraczana Heleny Amiradżibi

Chinkali to jedna z najbardziej znanych potraw gruzińskich obok chaczapuri i szaszłyków. W każdym miasteczku są domy chinkali a na niemal każdej imprezie rodzinnej obowiązkowo pojawiają się na stole. Wegetariańska odmiana chinkali robiona jest z grzybami...

Potrawa gruzińska z grzybów - soko-khinkali u Lii w Akhaltsikhe

W postnej, czyli wegetariańskiej kuchni gruzińskiej, jest sporo potraw z grzybów – grzyby duszone z jajkami, ze śmietaną, z masłem, z orzechami, smażone, zapiekane w “kiecy”, podsmażane, opiekane nad rozżarzonymi węgielkami a nawet chinkali z grzybów – rarytas dla tych, którzy mięsa nie preferują.

Soko-suluguni - grzyby zapiekane z serem (gruzińska potrawa wegetariańska)

Powyżej 2 tysięcy metrów choć ciężko z owocami, to warzyw może być pod dostatkiem. Wystarczy wybrać takie odmiany, które chłodów i krótkiego okresu wegetacyjnego się nie boją. Do nich należą różne odmiany buraka liściowego.

Burak liściowy z Uszguli - składnik swańskiej sałatki Leli

Szeczamandi to rodzaj gruzińskich, wegetariańskich zup bez warzyw w kawałkach i kasz. Często z dużą ilością cebuli, czosnku, mięty, pokrzywy, estragonu, liści selera i pietruszki.

Shechamandi - wegetariańska zupa gruzińska z pora (przepis)

W tym przepisie zamiast papryki mogłoby się znaleźć mnóstwo innych warzyw a i papryka wcale nie musi być zielona. Gwoździem programu jest sos orzechowy, z którym te wszystkie warzywa nabierają duszy i wykwintnego smaku. Zaś w samej potrawie jest jedna ciekawostka...

Papryka gotowana po gruzińsku w sosie orzechowym

Tolma to potrawa, której pochodzenie nie jest pewne. Najczęściej robiona jest z nadzieniem ryżowo-mięsnym, ale można też zrobić wersję wegetariańską. Taką zrobiła dla nas Żużuna dodając do ryżu dużo zieleniny. Robienie tolmy to prosta, choć żmudna praca...

Historie kulinarne: Tolma (sarma) wegetariańska z ryżem

Zielona fasolka jest w Gruzji popularna i chętnie jedzona, choć w zupełnie innych zestawieniach niż w Polsce. Zamiast chrupiącej, tartej bułki zrumienionej na maśle jest cebula, pomidory, papryka a do tego świeża kolendra, bazylia, mięta oraz orzechy – powszechne dodatki w kuchni gruzińskiej.

Wariacja z zielonej fasolki szparagowej po gruzińsku

Koniec jesieni i niedługo zacznie się zima. Dla mieszkańców górskich wiosek Adżarii oznacza to zasypane i nieprzejezdne drogi. W wioskach nie ma sklepów a w miasteczkach jest ich niewiele i słabo zaopatrzone.

Reportaż z Gruzji: Spiżarnia w górskiej wiosce Adżarii

Posiłek jest skromny i smakowity – wielki kocioł aromatycznych ziemniaków, jakieś pozostałości z wczorajszego dnia, zielenina do zagryzania, woda do popicia...

Ziemniaki z cebulą i zieleniną